Spitsbergen: Openbaringen op 80° Noorderbreedte

Reisverhaal

Travel

Spitsbergen
+1

‘IJsberen in de middernachtzon’, het is de veelbelovende en bijna poëtische naam die ExperienceTravel hing aan de reis die wij recent maakten. Een omschrijving die niet veel aan de verbeelding over laat. Onze verwachtingen? Eerlijk gezegd waren die laaggespannen. Niet zozeer omdat wij nou heel pessimistisch ingesteld zijn, maar wel realistisch.

Een expeditiecruise zit vol toevalligheden en er komt daarnaast aardig wat geluk bij kijken, zo weten wij uit ervaring. In die wetenschap vingen wij de reis aan, benieuwd naar wat de witte wildernis van Spitsbergen ons ging brengen.

Enkele jaren terug bezochten wij Antarctica. De uitgestrektheid van dat gebied en de ijsbergen die er aan je voorbij drijven zijn ongeëvenaard imposant, maar in geen geval te vergelijken met de veel grotere diversiteit van het landschap in Spitsbergen. Dit was bekend, maar toch is het interessant om met eigen ogen de verschillen te aanschouwen. De keuze om Spitsbergen in de loop van juni aan te doen, was weloverwogen (met dank aan specialisten Robert van Kempen en Katrijn Berends). Enerzijds is de kans om ijsberen te spotten dan weliswaar kleiner, anderzijds kunnen de expeditieschepen door de geringe aanwezigheid van ijs op veel plekken verder varen. Dit vergroot de kans dan weer om ijsberen die ‘het ijs gemist hebben’ van dichterbij te observeren.

Via Oslo en Longyearbyen belanden we op het punt vanwaar ons onderkomen voor de komende week, het M/S Quest, koers zet langs de westkust van Spitsbergen naar het noorden. Over onze doelstelling hoeven we geen doekjes te winden: een ijsbeer aan de gang zien in zijn natuurlijke habitat. Niets meer, niets minder. De constante spanning of dit zou gaan lukken, maakt je wat zenuwachtig. Echter, dit onvoorspelbare karakter is tegelijkertijd wat een dergelijke expeditiecruise van zijn charme voorziet. Iedere seconde kan er wat gebeuren en iedereen is zodoende continue op zijn qui vive.

Ons reisgezelschap bestaat uit negen Nederlanders en vier Belgen. Er heerst een aangename, ongedwongen sfeer. Al na enkele uren varen worden we vergezeld door een surplus aan wilde dieren. Van beloega’s tot walrussen en van zeehonden tot bijzondere vogels. Met de zodiac maken we landingen om dit alles nog beter in ons op te kunnen nemen. Erg indrukwekkend en bovendien een goed teken dat onze fototoestellen in dit prille stadium van de expeditie al overuren maken. Nog amper bekomen van al deze indrukken keren we terug aan boord om onze weg te vervolgen. Wij begeven ons richting onze hut om ons om te kleden als één van de gidsen plots enthousiast voor ons staat: “Er loopt een ijsbeer aan de kust!” Het horen van die woorden alleen al zorgt voor een enorme adrenaline boost. "Het zal toch niet", denken wij… Iedereen wordt gesommeerd zich zo snel als mogelijk klaar te maken voor vertrek met de zodiac. Alles gaat op dat moment in een roes en nog voordat het goed en wel doordringt, varen we oog in oog met de majestueuze koning van Spitsbergen. Wat een moment! De ijsbeer lijkt zich weinig tot niets van ons aan te trekken en banjert vrolijk verder. We komen zo dichtbij dat we het gevoel hebben onderdeel te zijn van onze eigen natuurdocumentaire.

Euforisch keren we terug aan boord. Wie had dit voor mogelijk gehouden. En dat op de eerste dag! Wij grapten nog tegen elkaar: “Nu kunnen we eigenlijk wel weer naar huis, veel beter dan dit gaat het niet worden.” Het is een beetje alsof je naar een sterrenrestaurant gaat voor een fameus gerecht en dit bij de eerste gang al opgediend krijgt. De gangen erna geloof je dan wel. Maar alle gekheid op een stokje: we voelen ons bevoorrecht, want het blijven wilde dieren, dus garanties zijn er niet. Idealiter zou een ijsbeer zijn snuit op dag vijf of zes moeten laten zien, zodat de opgebouwde spanning eindigt met een apotheose, maar we zijn nogmaals allang blij dat we dit ongelooflijk mooie dier van dichtbij hebben gezien.

Excursies naar het wetenschapsdorpje Ny Alesund, een oud Nederlands walvisstation, het noordelijkste puntje van Spitsbergen en Pyramiden (een vervallen Russische kolenmijn) voorzien de reis van een veelzijdig karakter en vormen een welkome afwisseling op onze zoektocht naar wildlife. Wel moeten we eerlijk bekennen dat deze aanvullende excursies wat ons betreft alleen van meerwaarde zijn op het moment dat je prioriteit één (het spotten van wildlife en in het bijzonder: de ijsbeer!) reeds hebt af kunnen vinken.

Omdat we de archipel in juni aandeden, kwamen we zonder problemen bij het noordelijkste puntje en konden we eveneens de Hinlopenstraat in varen. Het was hier dat de contouren van een moeder ijsbeer met twee jongen in de verte opdoemden. Het ijs was spelbreker waardoor we niet dichterbij konden komen, maar hebben ze wel met een verrekijker kunnen bewonderen. Later werden we zelfs nog getrakteerd op een kolonie papegaaiduikers en spotten we meerdere keren poolvossen.

Varend langs de gletsjers van Spitsbergen, hier en daar een afbrekend stuk ijs, omringd door wildlife en met de frisse lucht in onze longen wanen wij ons de koning te rijk. Wij kunnen deze ervaring eenieder aanraden, met de kanttekening dat het onvoorspelbare karakter van een expeditie Spitsbergen twee kanten op kan vallen. Bij ons viel het de goede kant op en we beleefden absoluut een ‘Experience of a lifetime’.

En nu? De wereld herbergt tal van unieke plekjes die wachten om ontdekt te worden. Onze reishonger is derhalve nog lang niet gestild en we beraden ons momenteel op de invulling van de volgende pagina in ons persoonlijke reisboek.

Reizen