De Churchills en Blenheim Palace

The Favourite, een Oscar winnende film van Yorgos Lanthimos uit 2018, speelt in de tijd van Queen Anne (1702-1714). Zij kwam op de Britse troon na koning-stadhouder Willem III, weduwnaar van haar zuster Mary. In de film zien we hoe Sarah Churchill de koningin manipuleert en overheerst totdat zij haar hand overspeelt en de functie van eerste hofdame naar haar nicht, Abigail Masham, gaat. De gebeurtenissen in de film zijn voor een deel fictief, maar voor een deel ook gebaseerd op de historische werkelijkheid. Sarah Churchill, lady Marlborough, stond op zeer intieme voet met de koningin en bekleedde een machtspositie aan het hof. Zij controleerde de koninklijke financiën en bepaalde wie er werd toegelaten tot de koningin totdat zij in 1711 in ongenade viel. John Churchill en Sarah Jennings kwamen beiden uit een milieu van verarmde lage landadel. Onafhankelijk van elkaar klommen ze op in de hiërarchie van de Britse aristocratie. Ze ontmoetten elkaar in de huishouding van de hertog van York, de latere koning James II. John als zijn page en Sarah als speelkameraadje van diens dochter Anne. Het was liefde op het eerste gezicht. Met de goedkeuring van de hertogin van York trouwde het stel. Johns militaire carrière liep voorspoedig en nam mede dankzij Sarah’s vriendschap met de latere koningin Anne een hoge vlucht. Toen Anne in 1702 haar zwager Willem III opvolgde bevorderde zij Churchill tot opperbevelhebber van de Britse strijdkrachten. Tijdens de Spaanse Successieoorlog voerde Churchill het bevel over de geallieerde troepen, die vochten tegen het leger van Lodewijk XIV. Na de klinkende overwinning van Churchill bij het Beierse Blindheim (Blenheim) in 1704, beloonde de koningin hem met de titel hertog van Marlborough en een landgoed bij het dorpje Woodstock in Oxfordshire. Ze schonk hem daarbij een astronomisch bedrag voor de bouw van een landhuis. Als architect koos Churchill John Vanbrugh, die hij kende van de Londense Kit-Cat Club. Besloten bezoek aan de Parker Library van Corpus Christi College, met grote collectie middeleeuwse handschriften, waaronder de 9e-eeuwse Anglo-Saxon Chronicle. John Vanbrugh was de zoon van een welvarende koopman uit Vlaanderen en vierde na een militaire carrière successen als toneelschrijver. Hij was lid van de Londense Kit-Cat Club, waar alle belangrijke Whigs zoals Marlborough graag kwamen. Vanbrugh maakte zijn eerste architectonisch ontwerp, Castle Howard in Yorkshire, in opdracht van zijn clubvriend Charles Howard. Al gauw volgde de opdracht voor Blenheim Palace. De wereldwijze en bereisde Vanbrugh werkte bij beide projecten samen met Nicholas Hawksmoor, een gedegen vakman die zorgde voor de bouwtechnische inbreng. Toen Sarah in ongenade viel, trok de koningin ook haar handen af van de hertog. De geldstroom stokte en de voltooiing van het grandioze paleis van de Churchills kwam in gevaar. De vijanden die Marlborough tijdens zijn loopbaan had gemaakt zagen hun kans schoon. Er volgden beschuldigingen en onderzoeken naar zelfverrijking en andere vermeende illegale praktijken door de hertog. Drie jaar lag de bouw stil tot de dood van de koningin in 1714. Haar opvolger, George I, herstelde Marlborough in eer en functie en de bouw kon worden hervat. Toen Marlborough in 1722 stierf, was het paleis nog niet af. Sarah ontsloeg Vanbrugh en liet de voltooiing over aan Hawksmoor. Zij had vanaf het begin een hekel aan Vanbrugh gehad en refereerde aan Blenheim als ‘die grote hoop stenen’. Lancelot ‘Capability’ Brown ontwierp het fraaie landschapspark in 1763. Behalve dat Blenheim Palace tot de toparchitectuur van de Engelse barok behoort, ontworpen door de beste architecten van hun tijd, is het ook bekend als de geboorteplaats van Winston Churchill, wiens vader een broer was van de 8ste hertog. Nu is Blenheim Palace de woonplaats van het gezin van de 12de hertog van Marlborough, Charles Spencer-Churchill

Summum van historie en studentenleven

Studeren in Cambridge, aan een van de gerenommeerdste universiteiten ter wereld, is een droom, vooral aan het roemruchte Corpus Christi College, met Isaac Newton, John Milton en Charles Darwin onder de alumni. Leer Cambridge University kennen achter de schermen en ontdek de tastbare historie vanaf Romeinen en Vikingen in en buiten Cambridge, zoals de immense kathedraal in nabijgelegen Ely, waar ook het huis van Oliver Cromwell staat. Of in een van de grootse landhuizen Audley End.

Dag 1 – Aankomst in Londen per trein en transfer naar Cambridge. Inleiding door Maarten Doude van Troostwijk op de universiteit en rondleiding door Corpus Christi College met onder meer kapel, tuinen en ontbijtzaal. 

Dag 2 – Lezing Maarten Doude van Troostwijk over de Britse middeleeuwen. Stadswandeling langs Castle Hill met resten Normandisch kasteel, de site van een voormalige Romeinse nederzetting, King’s College, Trinity College (1546) en St John’s college (1511) met ‘Brug der Zuchten’. 

Dag 3 – Toelichting door Maarten Doude van Troostwijk op de Britse literatuur, onder meer de War Poets. Besloten bezoek aan de Parker Library van Corpus Christi College, met grote collectie middeleeuwse handschriften, waaronder de 9e-eeuwse Anglo-Saxon Chronicle. 

Dag 4 – Per trein naar Ely met de befaamde kathedraal en huis van Oliver Cromwell. In Cambridge bezoek (optioneel) aan Fitzwilliam Museum, met Turner, Impressionisten enz. Bier in The Eagle, eigendom van Corpus Christi.

Dag 5 – Bezoek Audley End, een van de grootste landhuizen van Engeland, begin

17e eeuw herbouwd. Later in de middag vertrek naar Nederland