Noorwegen: De charme van het onvoorspelbare karakter

Reisverhaal

Travel
noorwegen-tromso

‘Varen door de Noorse fjorden’. De zin alleen al heeft iets magisch. Zonder er ooit geweest te zijn, bekroop mij altijd een prettig gevoel als ik las over de uithoeken van Noorwegen, op tv de beelden zag van de uitgestrekte fjorden of wegdroomde bij prachtige foto’s van het noorderlicht. Zoals met wel meer mooie plekken op aarde was ik voornemens om dit ooit nog met eigen ogen te gaan bekijken, maar tot op heden werd dit nooit concreet. Totdat in januari 2020 de reis ‘Noorderlicht in Noorwegen’ onder mijn aandacht werd gebracht.

Bij het lezen van het programma werd ik almaar enthousiaster. Varen door de fjorden, het noorderlicht zien, orka’s en walvissen spotten, overnachten in een Ice Hotel...Ik was overtuigd! Bij mijn vriendin gierde de adrenaline eveneens direct door haar lijf. Niet veel later hakten we de knoop dan ook definitief door. We gingen naar Noorwegen!

Na het boeken van de reis ontvingen we een uitgebreide brief met daarbij een checklist van kleding en andere belangrijke zaken om mee te nemen. Ik besloot mijn gewaardeerde collega Robert van Kempen te raadplegen. U zou hem kunnen kennen van de presentatieavonden van ExperienceTravel waarin hij vol overgave verhaalt over expeditie cruises in de poolgebieden. Hij is letterlijk en figuurlijk een doorgewinterde avonturier en naast uitgebreide adviezen kon hij mij voorzien van een goedgevulde garderobe (Robert en ik hebben dezelfde lengte én schoenmaat). Zodoende kon ik goed voorbereid aan ons Noorse avontuur beginnen.

Onze eerste kennismaking met de niet alledaagse omstandigheden waarin wij een week zouden vertoeven, kregen wij nog voordat we goed en wel geland waren op het vliegveld van Tromsø. Ondanks het feit dat er namelijk geen tijdsverschil is tussen Nederland en Noorwegen begon het al te schemeren toen wij de landing inzetten. En dat was om half 3 ‘s middags! Een rare gewaarwording, maar door de zeer noordelijke ligging van Tromsø is het hier in januari maar een paar uurtjes per dag licht. In de maanden november en december is het zelfs bijna 24 uur per dag donker.

Veel tijd om te acclimatiseren was er niet, want er stond meteen een excursie op het programma. Een korte busrit bracht ons naar de voet van een berg, waar we per skilift verder omhooggingen. De ijzige wind die ‘beneden’ al veel mensen deed blauwbekken, was bovenop de berg nog prominenter aanwezig. Bij het zien van de schitterende ‘panorama view’ vergaten we echter allemaal op slag hoe koud het was. Het was inmiddels nog een stukje donkerder geworden en de fonkelende lichtjes van Tromsø vormden een harmonieus geheel met de imposante witte bergen op de achtergrond. In het lokale restaurant hing een foto van ditzelfde uitzicht alleen dan met het dansende noorderlicht erboven. Dat moet helemáál speciaal zijn. Wie weet zouden wij dit deze week ook nog te zien krijgen...!

Ons schip, het kleinschalige M/S Quest met ruimte voor maximaal 53 passagiers, was inmiddels in gereedheid gebracht om uit te varen. Van vrijdag t/m dinsdag zouden we vanuit Tromsø kriskrassend door de fjorden naar het nog noordelijker gelegen Alta varen, waarna we op dinsdag en woensdag nog een programma aan land hadden met o.m. een ontmoeting met de Sami (inheemse bevolking) en een overnachting in het Ice Hotel.

Eenmaal aan boord merkte ik dat ik door de intensieve dag in combinatie met het vroege donker worden kampte met verschijnselen die ik normaal gesproken een jetlag zou noemen. Een inleidende lezing door één van de in totaal vijf gidsen voorzag mij gelukkig van de nodige energie, want er werd gemeld dat de omstandigheden om het noorderlicht te zien deze avond gunstig waren. Dat stemde hoopvol. Aansluitend op de lezing leerden wij tijdens het diner enkele van onze reisgenoten kennen. Erg leuk dat er in een intieme sfeer samen getafeld wordt. Je kan zelfs aanschuiven bij de kapitein! De kwaliteit van het eten verraste me eveneens in positieve zin. Naast enkele ‘standaard’ zaken als salades, brood, soep, fruit en diverse soorten vis is er een menukaart met uiteenlopende voor- hoofd- en nagerechten. Het noorderlicht hield zich deze eerste avond helaas gedeisd. Het mocht de pret niet drukken, want naast het feit dat ik me nu kon toeleggen op een goede nachtrust had ik na enkele uren aan boord al direct de charme van een expeditie cruise ervaren. Ik heb het mensen in het verleden talloze keren horen zeggen: “Het onvoorspelbare karakter van een expeditie cruise zorgt voor een constante, aangename spanning.” En inderdaad, het gevoel van ‘misschien zien we vanavond het noorderlicht’ of ‘wie weet, zien we straks een orka zwemmen’ maakt dat je in een vrijwel constante roes van enthousiasme zit.

De eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat het onvoorspelbare karakter twee kanten op kan vallen. Weersomstandigheden kunnen bijvoorbeeld het varen met de zodiacs bemoeilijken of ervoor zorgen dat het te bewolkt is om het noorderlicht te zien. Ook de plekken waar walvissen en orka’s zwemmen zijn lastig te voorspellen. De crew is zodoende constant in de weer om een zo goed mogelijke inschatting te maken van waar en wanneer de kans op het noorderlicht het grootst is en staan daarnaast in contact met andere expeditie schepen en vissersboten om te vernemen of zij al ergens wildlife hebben gespot. De kapitein en expeditieleider aan boord bepalen uiteindelijk de definitieve reisroute. Hoe dit zal verlopen is dus onvoorspelbaar, maar daardoor blijkt eens te meer dat flexibiliteit van iedereen aan boord de sleutel is tot een succesvolle expeditie.

Met gemiddeld vier uur daglicht per dag moet je een beetje mazzel hebben om wildlife te spotten. Feitelijk zaten we namelijk alleen de zaterdag, zondag en maandag tijdens daglicht op het water. Ondanks de inspanningen van de crew vingen wij helaas alleen maandag een glimp van een walvis op. Heel af en toe was hij in de verte te zien, maar hoe goed de kapitein ook zijn best deed: we kwamen niet dichter in de buurt. Uiteraard vonden we dit erg jammer en vooral ook dat dit betekende dat we minder met de zodiacs op avontuur gingen. Op ‘goede’ dagen wordt er gemiddeld namelijk twee keer per dag uitgevaren met de zodiac om bijvoorbeeld dichterbij aanwezig wildlife te geraken, maar tijdens onze reis was er geen directe aanleiding toe.

Om het gemis aan wildlife te compenseren, besloot de crew onderweg te improviseren en alternatieve activiteiten aan te bieden. Zo gingen we voor anker nabij een afgelegen eilandje om een sneeuwschoenwandeling te maken. Met de zodiac legden we het laatste stukje af en werden voorzien van speciaal equipment om onder onze schoenen of laarzen te binden en twee stokken om het evenwicht te bewaren. Dat was wel nodig ook, want je kon als je een stap zette in de sneeuw tot wel een halve meter wegzakken. Een gids ging ons voor en voerde ons langs plekjes waar gevoelsmatig nog nooit iemand geweest was. In een meertje kwam een nieuwsgierige zeehond kijken wie de serene rust op zijn doorgaans onbewoonde eiland kwam verstoren. Erg grappig om zijn snuit ineens boven het water uit te zien komen. En al was het dan geen walvis of orka, wij telden hem gewoon als wildlife.

Zoals reeds eerder vermeld, was ook het noorderlicht een wezenlijk onderdeel van de reis. Tenminste, als de omstandigheden gunstig waren om het Aurora Borealis te zien. Het noorden van Noorwegen, en dan met name Tromsø, staat bekend als één van de beste plekken op aarde om het noorderlicht te bewonderen. De beste tijd om het noorderlicht te zien is van september tot en met maart, dus ook in dat opzicht zaten we goed. Maar evenals voor het spotten van wildlife gold ook hier: garanties zijn er niet. Een interessante inleidende lezing door de noorderlicht-specialist aan boord friste nog even ons geheugen op. Het noorderlicht ontstaat door uitbarstingen op de zon, waardoor elektrisch geladen deeltjes met hoge snelheid het heelal in geslingerd worden. Wanneer deze deeltjes de atmosfeer binnendringen, komen ze in aanraking met zuurstof- en stikstofatomen wat leidt tot de veelal groene en soms paarse gloed. Het verschijnsel is het best zichtbaar tijdens een koude, heldere winternacht, maar zelfs dan zie je het vaker niet dan wel. Het moet namelijk zo donker mogelijk zijn, dus het licht van bijvoorbeeld de volle maan kan de kans om het noorderlicht te zien flink verkleinen.

Onze eerste noorderlicht ervaring kregen wij tijdens de tweede nacht aan boord. Met professionele apparatuur (heel wat geavanceerder dan de gangbare apps zoals bijvoorbeeld ‘My Aurora Forecast’ of ‘Aurora Notifier’) had de crew zorgvuldig een plek uitgekozen om het schip stil te leggen. Gespannen wachtten wij vervolgens af. Het duurde even, maar tegen middernacht waren daar ineens de eerste golfachtige bewegingen zichtbaar in de lucht. Het was wat vaag, maar er was duidelijk een gloed waarneembaar en ook de bewegingen waren duidelijk te zien. Ik vond het in eerste instantie meer lijken op sluierbewolking, maar als je ogen eenmaal gewend zijn aan de duisternis zie je steeds beter de contouren van het noorderlicht. Opvallend was ook dat als ik over de schouder van een beroepsfotograaf uit Japan meekeek door zijn lens, ik de fabelachtige kleuren ineens wel zag! Eén van de gidsen legde mij uit dat het menselijk oog vrij beperkt is als het aankomt op het onderscheiden van kleuren in het donker en dat je hierdoor met het blote oog de kleuren maar moeilijk waar kunt nemen, tenzij het noorderlicht zich extreem nadrukkelijk manifesteert.

Onze expeditie cruise kende een uitgebreid toetje in de vorm van een programma aan land op de dinsdag en de woensdag. We meerden aan in ‘Nordlysbyen Alta’, ofwel Noorderlichtstad Alta. Hier maakten we eerst kennis met de traditionele Sami bevolking. Het was op zich leuk om een kijkje in het leven van deze mensen te krijgen, maar het was wat ons betreft iets te commercieel ingestoken. In de avond ging de focus weer volledig op het noorderlicht. Vanuit ons hotel vertrokken we per bus naar een locatie die op het allerlaatste moment was ‘berekend’ aan de hand van actuele weersvoorspellingen. Op een open, donkere vlakte werd de bus langs de weg gezet en liepen we een grasveld in. De extreme duisternis bemoeilijkte onze wandeling door het niet altijd even vlakke veld, maar je moet er wat voor over hebben om het noorderlicht onder de best denkbare omstandigheden aan de hemel te zien dansen. Onze inspanningen bleken niet voor niets, want al snel manifesteerde zich boven ons een waar spektakel. Het ene moment minder fel en minder duidelijk dan het andere moment, maar er was om ons heen behoorlijk veel noorderlicht activiteit. Nog nooit zag ik zoveel mensen sprakeloos naar de hemel turen, en ik was er eentje van. Heel surrealistisch om mee te maken en wat voel je je als mens dan ineens klein. De professionele fotografen schoten er weer lustig op los en doordat het noorderlicht zo duidelijk was, kregen zelfs mensen die foto's maakten met hun telefoon prachtige resultaten.

De laatste nacht brachten wij door in het Ice Hotel. In dit sprookjesachtige bouwwerk, waar werkelijk alles van ijs is, staan prachtig vervaardigde ijssculpturen en heerst een constante temperatuur van -5°C. Op je bed, ook van ijs, ligt een rendiervacht en je krijgt een zogeheten poolslaapzak, inclusief capuchon, zodat je het ‘s nachts toch nog verrassend warm hebt. 's Avonds hadden we in het warme gedeelte van het hotel heerlijk en uitgebreid gegeten ter ere van de laatste avond. Dit ging gepaard met de nodige alcoholische consumpties, waardoor ik er midden in de nacht nog een keer uit moest om naar de wc te gaan. Mocht u dus ooit in het ijshotel overnachten, dan is mijn advies om in de aanloop naar uw overnachting zo min mogelijk te drinken!

De volgende ochtend was het tijd om naar het vliegveld van Alta te vertrekken voor de terugreis naar Nederland, maar niet voordat we nog even snel een uurtje per sneeuwscooter door de bossen hadden gecrost! Bij het ijshotel kun je namelijk kiezen uit verschillende activiteiten variërend van een sleetocht met huskyhonden tot een sneeuwscooter avontuur. Wij kozen voor laatstgenoemde. En zo scheurden we op de valreep nog door een ‘erehaag’ van besneeuwde dennenbomen.

Bij thuiskomst vertelde ik mijn vrienden en familie enthousiast over mijn ervaringen. Er werd toen gesteld: “Zo, dat kun je dus ook weer afvinken van je bucketlist.” Mijn antwoord hierop was ja en nee. Ja, het was een droom om het noorderlicht te zien, maar tegelijkertijd ook nee, want als ik deze reis nog 5 keer zou maken, zou hij waarschijnlijk evenzoveel keer compleet anders verlopen. En dat is precies de charme van het onvoorspelbare karakter.

Reizen

Gerelateerd reisaanbod

Noorderlicht en walvissen

6-daagse Cruise
  • Noorwegen
  • Natuur
  • Wildlife
  • Avontuur
  • Noorderlicht
  • Walvissen
  • Cruise
  • alleen / single
  • met partner
  • met gezin (kinderen <12 jaar)
Travel
Vertrekgarantie

Vertrek 3 november 2024

Exclusieve Wolf Experience in Noors-Lapland

4-daagse Rondreis
  • Lapland
  • Noorwegen
  • Rondreis
  • alleen / single
  • met partner
  • met gezin (kinderen <12 jaar)
Travel

All-in reis Spitsbergen in de middernachtzon juni 2025

11-daagse Expeditiecruise
  • Spitsbergen
  • Noorwegen
  • Wildlife
  • Avontuur
  • IJsberen
  • Expeditiecruise
  • alleen / single
  • met partner
  • met gezin (kinderen >12 jaar)
Travel

Vertrek 16 juni 2025

Avontuurlijk Noorwegen

15-daagse Rondreis
  • Noorwegen
  • Rondreis
  • alleen / single
  • met partner
  • vrienden
  • met gezin (kinderen <12 jaar)
Travel

Vier de feestdagen in Noorwegen

6-daagse Rondreis
  • Lapland
  • Noorwegen
  • Natuur
  • Uitgaan
  • Special interest
  • Noorderlicht
  • Oud & Nieuw
  • Kerstmis
  • Rondreis
  • alleen / single
  • met partner
  • met gezin (kinderen <12 jaar)
Travel

Venetië en omgeving - van Titiaan tot Tiepolo

6-daagse Groepsreis (Nederlandstalig)
  • Italië
  • Cultuur
  • Kunst
  • Groepsreis (Nederlandstalig)
Culture

Vertrek 11 maart 2025

Strandvakantie Costa del Sol - Puente Romano

Pakketreis
  • Spanje
  • Zon
  • Strand
  • Pakketreis
  • alleen / single
  • met partner
  • met gezin (kinderen <12 jaar)
Holidays

Kunstcollecties in de Beierse hoofdstad en omgeving

5-daagse Groepsreis (Nederlandstalig)
  • Duitsland
  • Cultuur
  • Kunst
  • Groepsreis (Nederlandstalig)
Culture

Vertrek 19 februari 2025

Het Arabisch-Normandisch verleden van Sicilië

8-daagse Groepsreis (Nederlandstalig)
  • Italië
  • Cultuur
  • Architectuur
  • Geschiedenis
  • Groepsreis (Nederlandstalig)
Culture

Vertrek 9 april 2025

Oost-Groenland & Noorderlicht 2024

11-daagse Cruise
  • IJsland
  • Natuur
  • Wildlife
  • Avontuur
  • Noorderlicht
  • IJsberen
  • Cruise
  • alleen / single
  • met partner
  • met gezin (kinderen <12 jaar)
Travel