Behoud van bossen

In deze regio leven talloze dieren, waaronder rivier-dolfijnen en jaguars, maar ook geïsoleerde inheemse gemeenschappen. Het beslaat een immens gebied dat zich uitstrekt over de grenzen van onder meer Argentinië, Brazilië, Peru, Ecuador, Colombia en Suriname. De biodiversiteit is nergens ter wereld zo groot. Er worden nog altijd nieuwe planten- en diersoorten ontdekt. Helaas worden deze bossen in hoog tempo gekapt voor o.a. veeteelt, landbouw en mijnwinning. Naast verlies van leefgebied voor mens en dier, met verdwijning van de biodiversiteit tot gevolg, komen daardoor enorme opgeslagen hoeveelheden CO2 vrij. Alleen al in de Amazone ligt een hoeveelheid opgeslagen ter grootte van 4.000 keer de jaarlijkse uitstoot van Nederland. Door de grootschalige kap ontstaat bovendien steeds minder wolkvorming boven de rivieren waardoor de vochtigheid in de atmosfeer vermindert en er minder regen valt. Niet alleen in de Amazone, maar in een groot deel van het Zuid-Amerikaanse continent verandert mede hierdoor het klimaat wat, naast de ontbossing, nadelige gevolgen heeft voor het regenwoud. De overgebleven rijke groene jungle wordt een dor grasland. Het is geen mooi verhaal, maar het tij kan nog gekeerd worden met onze gezamenlijke inzet.

Lokale samenwerking
Bij alles wat het WWF doet is de samenwerking met inheemse en lokale gemeenschappen cruciaal. Zij wonen vaak al eeuwenlang in de natuur en zijn ervan afhankelijk voor hun levensonderhoud. In de praktijk worden ze uit hun huizen gejaagd en bedreigd wanneer ze hun gebied proberen te beschermen. Txai Surui (op foto door Tessel in 't Veld, WWF-NL) is zo’n inheemse voorvechtster. Ondanks haar jonge leeftijd heeft de 26-jarige een indrukwekkende staat van dienst met o.a. het produceren van een documentaire voor National Geographic over de lokale conflicten. Ze zal niet rusten voordat het regenwoud is beschermd. Het WWF werkt samen met deze lokale natuurbeschermers door bijvoorbeeld juridische ondersteuning te bieden bij rechtszaken om illegale praktijken aan de kaak te stellen. Ook zorgen ze ervoor dat hun stem gehoord wordt door beleidsmakers, lokaal én internationaal.

Voorspellen van ontbossing
Met de gelden die het WWF ontvangt zet de organisatie zich in op verschillende fronten. Een heel concreet doel is dat 80% van de Amazone in 2025 beschermd gebied moet zijn en natuurvernietiging in 2030 tot een halt is gebracht. Het WWF ontwikkelde hiervoor een systeem om ontbossing te voorspellen vóór er bomen gekapt worden: Forest Foresight. Door middel van big data, zoals satellietbeelden, voorspelt dit systeem waar illegale ontbossing plaats gaat vinden. Zo kunnen lokale autoriteiten op tijd ingrijpen om het bos te beschermen.

Fotografie: Nick Hawkins-WWF, Tessel in 't Veld-WWF NL, Ola Jennersten-WWF Sweden, Adriano Gambarini-WWF Brasil

Actie in de Cerrado
Minder bekend dan de Amazone is het aangrenzende gebied: de Cerrado. Dit gebied neemt een kwart in van het landoppervlak van Brazilië. Ruim de helft van dit unieke gebied is al verdwenen voor de productie van soja en rundvlees, dat is vergelijkbaar met 25 keer de oppervlakte van Nederland. Ruim driekwart van alle soja wordt gebruikt voor veevoer in met name China en Europa, waarbij Nederland in de top vijf van grootste importeurs staat. Het WWF werkt daarom aan handelsafspraken en het positief motiveren van bedrijven om natuurvriendelijke keuzes maken. Ook wetgeving speelt daarbij een belangrijke rol. Heel helder is de doelstelling om in 2030 20.000 gezinnen in de Cerrado werk en inkomen te bieden uit de oogst en verbouw van lokale, natuurlijke producten. Zo steunen ze vrouwengroep Coconut breakers die noten van de babassu-palm verzamelen om er bakolie en cosmetica van te maken.

Herstellen en herplanten
Een ander doel is om in 2023 1,6 miljoen hectare regenwoud te herstellen in het Atlantisch Regenwoud. Door de grootschalige ontbossing is het regenwoud niet meer aaneengesloten, maar verdeeld in veel kleine stukjes bos die te weinig capaciteit hebben om water, CO2 en de bodem vast te houden. Gelukkig is het één van de beste locaties om natuur te herstellen en de kleine stukjes bos weer met elkaar te verbinden. Samen met overheden, bedrijven en partners als BirdLife werkt WWF aan het herstellen en herplanten van bos. Met lokale boeren herstellen ze bos op hun land en voegen er commercieel aantrekkelijke soorten aan toe zoals koffie, fruit of noten.


WWF wildlife tips
Hou het wild. Spot wilde dieren met een (lokale) gids die de dieren niet verstoort. Vermijd directe interactie bij opvangcentra, zoals op de foto gaan met een tijger of olifanten wassen. Dergelijke praktijken gaan vaak gepaard met dierenleed. Houd afstand en geniet verantwoord van puur en écht wildlife in de natuurlijke habitat. Lees meer tips voor reizigers.