Santarém, de gotische hoofdstad van Portugal
Santarém, vaak aangeduid als de gotische hoofdstad van Portugal, is een betoverende stad gelegen in het hart van het land, op een heuvel boven de rivier de Taag. Deze historische stad, met haar rijke verleden en indrukwekkende architectuur, was ooit een belangrijk religieus en militair centrum tijdens de Reconquista, de periode waarin de christenen het Iberisch schiereiland heroverden op de Moren. Santarém staat vooral bekend om haar gotische kerken en kloosters, die getuigen van de bloeiende middeleeuwse kunst en spiritualiteit. Een van de meest opvallende en prachtige voorbeelden hiervan is de Igreja de Nossa Senhora da Graça, beschouwd als het fraaiste voorbeeld van bedelorden-gotiek in Portugal.
De Nossa Senhora da Graça werd gebouwd in de 14e eeuw door de Franciscanen, een van de bedelorden die een cruciale rol speelden in de verspreiding van de gotische stijl in Europa. Deze kerk onderscheidt zich door haar slanke, elegante lijnen, de indrukwekkende roosvensters en de rijke decoratie aan de gevel, die kenmerkend zijn voor de bedelorden-gotiek. Deze stijl, die zich kenmerkt door eenvoud en functionaliteit, maar ook door een zekere weelderigheid in details, weerspiegelt de idealen van armoede en nederigheid die de bedelorden voorstonden, terwijl tegelijkertijd de hemelse schoonheid werd geëerd. Het interieur van de kerk is even indrukwekkend, met hoge gewelven, sierlijke zuilen en kleurrijke glazen-in-loodramen die het licht op magische wijze filteren en een spirituele sfeer creëren.
Naast haar architectonische schoonheid heeft Nossa Senhora da Graça ook een belangrijke historische en religieuze betekenis. De kerk was niet alleen een plaats van gebed, maar ook een symbool van de christelijke overwinning tijdens de Reconquista. Binnen in de kerk bevinden zich verschillende kunstschatten, waaronder houten beelden, fresco’s en een opmerkelijk altaarstuk dat de Maagd Maria in al haar glorie uitbeeldt. De kerk is nog steeds een actieve plaats van aanbidding en trekt zowel gelovigen als toeristen die komen om de serene sfeer en de indrukwekkende architectuur te bewonderen.
Santarém zelf is een stad die doordrenkt is van geschiedenis. De smalle, kronkelende straatjes, de oude stadsmuur en de andere gotische gebouwen, zoals de Igreja de São João de Alporão en de Igreja da Misericórdia, dragen allemaal bij aan de middeleeuwse sfeer. De stad biedt ook een prachtig uitzicht over de omliggende vlakte en de rivier de Taag, wat de bezoeker een gevoel geeft van de strategische betekenis die Santarém eeuwenlang heeft gehad.